احتمال حذف ایران از بازار گاز ترکیه / نیاز مبرم به تهیه نقشه راه

به گزارش خبرنگار مهر، اهمیت سهم گازِ طبیعی در سبد مصرف انرژی کشورهای جهان در آینده‌ای نه چندان دور، بر کسی پوشیده نیست و توجه اکثر کشورها به این سوخت پاک و به صرفه بیش از پیش شده است. این امر برای ایران، که بزرگترین ذخایر گاز جهان را پس از روسیه داراست فرصت بسیار خوبی را به لحاظ اقتصادی ایجاد نموده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ایران با توجه به وجود گاز مازاد، صادرات گاز به کشورهای منطقه از طریق خط لوله، به لحاظ صرفه اقتصادی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مهم‌تر آنکه صادرات گاز امری تحریم ناپذیر و با ضریب امنیت بالاست. مؤید آن نیز قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه است که در اوج هجمه‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران از تحریم‌ها مصون ماند.

طرح صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه طی قراردادی ۲۵ ساله و با حداکثر حجم گاز قابل تحویل ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال (حدود ۲۷ میلیون متر مکعب در روز) که امکان افزایش آن تا ۱۳ میلیارد متر مکعب در سال نیز بر اساس توافق طرفین وجود دارد، در تاریخ ۱۷/‏۰۵/‏۱۳۷۵‬ (۸ اوت ۱۹۹۶ میلادی) با شرکت بوتاش ترکیه منعقد شد، که پس از انجام فازهای مطالعاتی و طراحی و مراحل اجرایی، الزامات و تجهیزات مورد نیاز آن، عملیات صادرات گاز به این کشور در ۱۰ دسامبر سال ۲۰۰۱ میلادی برابر با ۱۹ آذر ماه سال ۱۳۸۰ آغاز شد و تا سال ۲۰۲۶ میلادی ادامه دارد.

چرا این قرارداد برای ایران اهمیت دارد؟

به گفته کارشناسان اهمیت این قرارداد از جهت تحریم ناپذیری صادرات گاز و تضمین فروش آن تحت هر شرایطی است. طولانی بودن مدت زمان قرارداد، بازیگران محدود بازار گاز، هزینه بالای جایگزینی گاز ایران و همچنین سرمایه گذاری مشترک ایران و ترکیه در احداث خط لوله از مهم‌ترین عوامل تحریم ناپذیری صادرات گاز ایران به ترکیه است. علاوه بر موارد ذکرشده می‌توان گفت که نه تنها صادرات گاز قابل تحریم نیست بلکه بازگشت پولِ گازِ صادراتی نیز تضمین شده است. بدین معنا که در صورت خودداری از پرداختِ به موقع پول گاز، این امکان برای ایران وجود دارد که بلافاصله صادرات گاز را تعلیق کند. در نتیجه کشور وارد کننده راهی جز پرداختِ تمام و کمال بدهی‌های خود ندارد.

بنا به دلایل عنوان شده تمدید قرارداد صادرات گاز به ترکیه در سال‌هایی که این قرارداد رو به پایان است باید در اولویت وزارت نفت قرار گیرد.

با توجه به افزایش حجم مصرف گاز در ترکیه و همچنین تلاش این کشور برای واردات حداکثری گاز از کشورهای همسایه می‌توان گفت که ترکیه اهمیت استراتژیک و اقتصادی گاز را به خوبی دریافته است و با این کار قصد تبدیل شدن به هاب گازی منطقه را دارد. برای رسیدن به این مقصود ترکیه به گاز وارداتی از ایران و روسیه به تنهایی اکتفا نکرده و خواهان افزایش واردات گاز از ترکمنستان و آذربایجان است. به همین منظور درسال ۲۰۰۴ میلادی ساخت خط لوله‌ی گازی باکو – تفلیس - ارزروم (قفقاز جنوبی) حد فاصل آذربایجان و ترکیه آغاز شد.

این خط لوله به همراه خط لوله تاناپ و تاپ که به پروژه انتقال انرژی کریدور جنوبی معروف هستند با هدایت و دخالت مستقیم آمریکا و با هدف کاهش وابستگی گازی اروپا به روسیه شکل گرفته است. این خط لوله گاز استخراج شده از میدان گازی شاه دنیز را پس از عبور از گرجستان به ترکیه می‌رساند که فاز اول این پروژه در سال ۲۰۰۷ میلادی به اتمام رسید. ظرفیت این خط لوله ۲۰ میلیون مترمکعب است که طولی به اندازه ۶۹۰ کیلومتر از باکو تا مرز ترکیه دارد. فاز دوم این خط لوله نیز در سال ۲۰۱۸ میلادی به بهره برداری رسید.

شکل ۱- سهم مصرف منابع مختلف در تولید انرژی ترکیه

روسیه نیز با احداث خط لوله‌ موسوم به ترک استریم در حال افزایش میزان صادرات گاز خود به ترکیه است. در این میان اما با سپری شدن سال‌های پایانی قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه، متأسفانه به نظر می‌رسد ایران هیچ تلاشی برای مذاکره با ترکیه برای تمدید قرارداد صادرات گاز انجام نداده است و حتی برنامه ریزی مدون و بلند مدتی در حوزه بین المللی برای توسعه مشارکت با ترکیه در زمینه صنعت گاز وجود ندارد. حسن منتظر تربتی، مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران، پیش تر در پاسخ به خبرنگار مهر درباره اینکه چرا وارد حوزه مذاکرات برای تمدید قرارداد صادرات گاز به ترکیه نمی‌شوید، گفته بود: مذاکرات برای تمدید یا عدم تمدید قرارداد صادرات گاز به ترکیه در ۵ سال آخر عمر این قرارداد آغاز می‌شود.

البته به عقیده متخصصین با توجه به اهمیت این قرارداد، ورود به حوزه مذاکرات در ۵ ساله انتهایی قرارداد صادرات گاز به ترکیه، بسیار دیر است. به این ترتیب می‌توان گفت لازم است تا مسئولین با توجه به اهمیت این موضوع و با برنامه‌ریزی درست و مدوّن هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای حفظ این بازار مهم را آغاز کنند تا این سرمایه‌ عظیم کشور به اتلاف نرسد.

کد خبر 4678876 عرفانه تاجیکی

منبع: مهر

کلیدواژه: صادرات گاز ترکیه قیمت گاز تولید گاز گاز رسانی روسیه صادرات گاز طبیعی شرکت ملی گاز ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۶۲۹۰۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقشه نتانیاهو برای غزه پس از جنگ فاش شد/ نیویورک تایمز: طرح نخست وزیر اسرائیل به احتمال زیاد از سوی کشورهای عربی رد خواهد شد

به گزارش جماران؛ به نقل از ایرنا، نیویورک تایمز در گزارشی از طرح جدیدی که بنیامین نتانیاهو نخست‌ وزیر رژیم صهیونیستی در حال بررسی آن برای اداره غزه پس از جنگ است، پرده برداشت.

در گزارش نیویورک تایمز آمده است: مقام‌های دفتر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی طرحی را مطرح کرده‌اند که بر اساس آن، نتانیاهو به دنبال آن است تا غزه پس از پایان جنگ با کمک ائتلافی از کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، مصر و امارات متحده عربی اداره شود.

بر اساس گزارش نیویورک تایمز، این طرح به احتمال زیاد از سوی کشورهای عربی رد خواهد شد زیرا مسیر مشخصی را برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی مشخص نکرده است.

این گزارش می‌افزاید: همچنین به احتمال زیاد شرکای تندروی نتانیاهو در کابینه جنگ (رژیم) اسرائیل نیز به علت اینکه این طرح احتمال بازگشت تشکیلات خودگران فلسطین به غزه و تشکیل کشور مستقل فلسطین را از اساس رد نکرده است، با آن مخالفت خواهند کرد.

در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است: بر اساس طرح جدید نتانیاهو، ائتلافی که مسئولیت اداره غزه پس از جنگ را بر عهده خواهد داشت با همکاری واشنگتن، اشخاصی را از میان فلسطینیان غزه برای ساخت و ساز مجدد این باریکه و حفظ امنیت و ثبات آن انتخاب کرده و بعد از هفت تا ۱۰ سال، به مردم غزه این امکان را خواهد داد تا در خصوص الحاق به یک دولت واحد فلسطینی که بر روی کرانه باختری و نوار غزه حکمرانی می‌کند، پای صندوق‌های رأی بروند.

نیویورک تایمز در ادامه این گزارش می‌افزاید: بر اساس این طرح نتانیاهو، نیروهای رژیم صهیونیستی همچنان توانایی فعالیت در داخل غزه را خواهند داشت.

در پایان این گزارش نیویورک تایمز آمده است: مراحل ابتدایی تهیه و تکمیل این طرح در ماه نوامبر با همکاری چندین تاجر که برخی از آنها ارتباط بسیار نزدیکی با نتانیاهو دارند، انجام شده است.

نیویورک تایمز در حالی از این طرح جدید نتانیاهو برای اداره غزه پس از جنگ پرده برداشته است که پس از گذشت بیش از ۲۰۰ روز از جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه و ناکامی این رژیم در تحقق اهداف اعلامی خود، اکنون این جنگ به مهمترین عامل تشدید تنش بین سران رژیم اشغالگر تبدیل شده و در حالی که نتانیاهو و متحدانش خواهان تداوم جنگ هستند، مخالفان آنها بر آتش بس و آزادی اسرای صهیونیست تاکید دارند.

بسیاری از کارشناسان، هدف نتانیاهو از اصرار بر تداوم جنگ را، حفظ حیات سیاسی و فرار از تعقیب قضائی می‌دانند.

همچنین نتایج یک نظرسنجی در فلسطین اشغالی نشان می‌دهد که ۶۸ درصد صهیونیست‌ها از پیروزی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این رژیم در جنگ غزه نا امید هستند.

نظرسنجی کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی نشان داده است که ۶۸ درصد مخاطبان آن می‌گویند نتانیاهو نمی‌تواند در غزه پیروز شود.

از سوی دیگر رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش دادند که تماس‌ها با حماس برای انجام توافق مبادله اسرا به در بسته خورده است و مشخص نیست که چه زمانی این گره باز می‌شود.

روزنامه عبری زبان هاآرتص نیز به نقل از منابعی گزارش داد، سطح سیاسی رژیم صهیونیستی، روی یک توافق عادی سازی احتمالی با عربستان سعودی حساب باز کرده که ممکن است این رژیم را مجبور به توقف جنگ در غزه کند.

بر اساس این گزارش، دولت آمریکا پایان ماه می را برای دستیابی به توافق عادی سازی بین (رژیم) اسرائیل و عربستان سعودی تعیین کرده است.

معاون نخست وزیر و وزیر خارجه اردن نیز روز دوشنبه گذشته تاکید کرد که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برخلاف ادعاهایش، جنگ غزه را باخته است.

ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن در سخنانی در نشست گفت‌ وگو محوری که در حاشیه نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض برگزار شد، گفت که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جنگ غزه شکست خورده است.

وی افزود: نتانیاهو می‌گوید که به دنبال پیروزی در غزه است اما وی اکنون به شکست رسیده و اسرائیل نیز مطرود شده است. روشن است که نتانیاهو به دنبال صلح نیست.

الصفدی با اشاره به اینکه ۱.۳ میلیون فلسطینی بمباران می‌شوند، گفت: همه خواهان صلحی مبتنی بر راه‌حل دو دولتی هستیم و باید اسرائیل پایبندی خود به صلح عادلانه و فراگیر را اعلام کند؛ همچنان که جامعه جهانی نیز بر این باور است که راه حل دو دولتی تنها راه تضمین امنیت و صلح خواهد بود.

شبکه «المیادین» نیز به نقل از وزیر خارجه اردن گزارش داد که ابتدا رژیم صهیونیستی باید جنگ را متوقف کند و پس از آن از حماس برای آزادی اسرای صهیونیست درخواست خواهد شد.

گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۳) آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد.

این وقفه در جنگ، هفت روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر (اول دسامبر ۲۰۲۳) آتش‌بس موقت به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.

این رژیم برای جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، گذرگاه‌های نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است.